Home > Strefa wiedzy > Blog

20 sierpień 2025

Najmłodsi pracownicy nie chcą chodzić na L4

Pracownicy z pokolenia Z rzadziej korzystają ze zwolnień lekarskich w porównaniu do swoich starszych współpracowników. Dane z audytów absencji chorobowej przeprowadzonych w całym kraju w okresie kilkunastu miesięcy jasno pokazują, że zetki mają najniższy poziom nieobecności z powodów zdrowotnych wśród wszystkich grup pracowniczych.

Co mówią dane?

Średni wskaźnik absencji chorobowej wśród osób z pokolenia Z w analizowanym okresie wyniósł 2,3%, w grupie wiekowej 30-39 lat – 3,1%, wśród 40-49 latków – 3,5%, a wśród pracowników powyżej 50. roku życia – 4,4%. Najmłodsze pokolenie pracowników odpowiada tylko za 10% ogólnego wskaźnika absencji chorobowej w firmach, przy 40% w przypadku najstarszych pracowników. Takie wyniki dostarcza nam najnowszy raport firmy doradczej Conperio.

Średni procentowy udział w kształtowaniu wskaźnika absencji chorobowej w firmach z podziałem na wiek wygląda następująco:

• pracownicy do 29. roku życia – 10%;

• pracownicy mający 30-39 lat – 22%;

• pracownicy mający 40-49 lat – 28%;

• pracownicy powyżej 50. roku życia – 40%.

Dla pokolenia Z praca, to nie wszystko

Pokolenie Z często bywa krytykowane za zbyt szybką zmianę pracodawców, brak przywiązania do jednej firmy czy wysokie oczekiwania wobec swojego zatrudnienia. Dane dotyczące absencji chorobowej rzucają nowe światło na postawę zawodową tego pokolenia. Wychowało się ono w erze mediów społecznościowych, wszechobecnej technologii i szybkich zmian. A jednak, a może właśnie dlatego, wykazuje wysoką świadomość na temat zdrowia i odpowiedzialność zawodową. Dla wielu osób z tego pokolenia z praca nie stanowi sensu życia, ale dodatek do realizacji innych planów i korzystania z życia na własnych zasadach. Gdy coś im w pracy nie odpowiada, po prostu ją zmieniają, a nie uciekają na fikcyjne L4.

Polacy nadużywają zwolnień lekarskich, ale nie młodzi

Z danych Conperio wynika, że w 2024 r. ponad jedna trzecia zwolnień lekarskich (34%) była wykorzystywana niezgodnie z przeznaczeniem. Generuje to ogromne koszty dla firm tj. straty finansowe, spadek efektywności zespołów, konieczność reorganizacji pracy. Jednak pokolenie Z na tle starszych generacji pozytywnie się wyróżnia. To dobry znak dla pracodawców, którzy dostają sygnał, że zetki mogą być stabilnymi i odpowiedzialnymi elementami zespołu, o ile będą odpowiednio zaangażowani.

Różnice między starszymi a młodszymi pracownikami stają się coraz bardziej widoczne nie tylko w stylu pracy, ale także w podejściu do zdrowia i odpowiedzialności zawodowej. Starsi pracownicy są częściej przywiązani do swojego miejsca pracy, ale także częściej korzystają ze zwolnień lekarskich z powodu chronicznych chorób czy zmęczenia zawodowego. Młodsi pracownicy są z kolei bardziej mobilni, częściej zmieniają pracę, ale jednocześnie rzadziej idą na zwolnienie lekarskie. To zestawienie postaw pracowniczych, powinno być impulsem do przemyślenia strategii HR w firmach.

Zetki (i nie tylko) boją się iść na zwolnienie lekarskie?

Jak wynika z badania Opinia24 przeprowadzonego na zlecenie Radamedu – 28% osób w wieku 18-24 lata oraz 30% w wieku 25-35 lat próbuje leczyć się samodzielnie, mimo objawów infekcji. Co powstrzymuje młodych pracowników przed wzięciem L4? Jest kilka powodów:

• obawa przed reakcją przełożonego: 17% w grupie 18-24 lata oraz 26% wśród 25-35 latków;

• obawa przed wypadnięciem z rynku pracy: odpowiednio 15% i 14%;

• strach przed problemami finansowymi związanymi z L4: odpowiednio 17% i 26%.

Jedna trzecia młodych osób twierdzi, że nie czuje się na tyle chora, aby skorzystać ze zwolnienia. To przykład L4-shamingu, czyli społecznego przekonania, że na odpoczynek trzeba zasłużyć wysoką gorączką albo zaświadczeniem z SOR-u. A przecież nowoczesne podejście do zdrowia to profilaktyka, a nie bohaterskie znoszenie choroby w pracy.

Najczęstsze powody wystawiania L4

Dane ZUS-u pokazują, że od kilku lat przyczyny korzystania ze zwolnień lekarskich pozostają niezmienne, a są to:

• choroby układy mięśniowo-szkieletowego i tkanki łącznej – 41,8 mln dni absencji;

• choroby układu oddechowego – 33 mln dni absencji;

• urazy, zatrucia, inne określone skutki działania czynników zewnętrznych – 32,5 mln dni absencji;

• ciąża, poród i połóg – 31,8 mln dni absencji;

• zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania – 30,3 mln dni absencji;

• jednostki chorobowe związane z COVID-19 – 1,7 mln dni.

ZUS wskazuje, że wyraźną zmianą jest wzrost liczby zwolnień lekarskich związanych z zaburzeniami psychicznymi oraz zaburzeniami zachowania. W 2024 r. osobom ubezpieczonym w ZUS-ie wystawiono ponad 1,6 mln zaświadczeń lekarskich z tego powodu, co stanowiło ponad 7% wszystkich zwolnień. Zdecydowanie częściej otrzymywały je kobiety (61,8%) niż mężczyźni.

Zarządzanie absencją chorobową powinno być dziś priorytetem każdej firmy, nie tylko ze względu na ponoszone przez nią z tego tytułu koszty, ale również dla utrzymania płynności procesów, morale i motywacji zespołów. Im większą absencja chorobowa, tym większe negatywne skutki wywiera ona na organizację niezależnie od tego, z jakiej branży.

Autor: Sebastian Woroniak, Redaktor WERBEO

Zobacz też

Praca