Stosowanie środków ochrony zbiorowej i indywidualnej to nie przymus, tylko zdrowy rozsądek

Zgodnie z ogólnymi przepisami bhp, pracodawca jest obowiązany zapewnić organizację pracy i stanowisk pracy w sposób zabezpieczający pracowników przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych dla zdrowia i uciążliwościami. W praktyce oznacza to obowiązek likwidacji (w miarę technicznych i ekonomicznych możliwości) zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników głównie przez stosowanie bezpiecznych technologii, urządzeń, materiałów i substancji.

Jeżeli natomiast, ze względu na aktualny poziom techniki lub rodzaj procesu pracy, likwidacja zagrożeń nie jest możliwa, pracodawca powinien zastosować rozwiązania organizacyjne i techniczne, w tym odpowiednie środki ochrony zbiorowej, ograniczające wpływ tych zagrożeń na zdrowie i bezpieczeństwo pracowników.

Środki ochrony to obowiązek pracodawcy i pracownika

Zgodnie z art. 211 pkt 4 ustawy Kodeks pracy, przestrzeganie przepisów i zasad bhp, w szczególności stosowanie środków ochrony zbiorowej, a także przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego zgodnie z ich przeznaczeniem, jest podstawowym obowiązkiem pracownika.

Natomiast ich zapewnienie należy do podstawowych obowiązków pracodawcy, co wynika z art. 207 par. 2 uKp. Przepis ten stanowi, że jest on obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Pracodawca ma też obowiązek organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Dbanie o bhp leży w interesie pracownika

Środki ochrony zbiorowej przeznaczone są do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym pojedynczych osób, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi pojedynczo lub łącznie w środowisku pracy. Są to rozwiązania techniczne stosowane w pomieszczeniach pracy, maszynach i innych urządzeniach. Obowiązek stosowania środków ochrony zbiorowej oraz ich używanie zgodnie z przeznaczeniem leży w bezpośrednim interesie pracownika. Takimi środkami są m.in. osłony lub urządzenia, które:

    zapobiegają dostępowi do stref niebezpiecznych,
    powstrzymują ruchy elementów niebezpiecznych, zanim pracownik znajdzie się w strefie niebezpiecznej,
    nie pozwalają na uruchomienie elementów niebezpiecznych, jeśli pracownik znajduje się w strefie niebezpiecznej,
    zapobiegają naruszeniu normalnych warunków pracy maszyn i innych urządzeń technicznych.

Do grupy środków ochrony zbiorowej zalicza się także np.:

    rusztowania robocze i ochronne,
    siatki chroniące przed upadkiem z wysokości,
    balustrady i pomosty robocze.

Dbanie o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem jest zadaniem osoby kierującej pracownikami (art. 212 pkt 4 uKp). Natomiast na pracowniku ciąży obowiązek stosowania się do poleceń przełożonych w tym zakresie. Trzeba też zwrócić uwagę, że pracownik może powstrzymać się od wykonywania pracy, jeśli warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla jego zdrowia lub życia albo gdy wykonywana praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom. Jeśli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, pracownik ma prawo się oddalić. Powinien on jednak niezwłocznie zawiadomić o tym swojego przełożonego. W takich sytuacjach, Kodeks pracy chroni pracownika przed negatywnymi konsekwencjami ze strony pracodawcy. Stosownie bowiem do treści art. 210 par. 2(1) uKp, pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia.

Pracownik nie płaci za środki ochrony indywidualnej  

Dopiero, gdy ograniczenie zagrożeń w wyniku zastosowania rozwiązań organizacyjnych i technicznych nie jest wystarczające, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom środki ochrony indywidualnej. Powinny one być odpowiednie do rodzaju i poziomu zagrożeń. Zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, środki ochrony indywidualnej to wszelkie środki noszone lub trzymane przez pracownika w celu jego ochrony przed jednym lub większą liczbą zagrożeń związanych z występowaniem niebezpiecznych lub szkodliwych czynników w środowisku pracy, w tym również wszelkie akcesoria i dodatki przeznaczone do tego celu....

czytaj więcej: www.prawo.pl

autor: Edward Kołodziejczyk, Dorian Lesner

źródło: www.prawo.pl