18 luty 2022
Związek zawodowy w zakładzie pracy – co oznacza dla pracodawcy?
Związek zawodowy ma z założenia bronić praw zrzeszonych w nim pracowników. Do jego utworzenia potrzebnych jest 10 pracowników, którzy na mocy uchwały powołują związek zawodowy. Każdy związek zawodowy musi być wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego, gdzie znajdują się informacje o osobach w zarządzie związku zawodowego, liczbie członków oraz ich tożsamości. Jego istnienie w zakładzie pracy oznacza dla pracodawcy szereg obowiązków.
Jakie są obowiązki pracodawcy względem związków zawodowych?
Do podstawowych obowiązków pracodawcy, u którego działają związki zawodowe należy:
konsultowanie ze związkiem zawodowym zamiaru wypowiedzenia umowy, pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy na czas nieokreślony oraz zamiaru wypowiedzenia warunków pracy lub płacy na mniej korzystne. W większości przypadków opinia związków nie ma dla pracodawcy znaczenia wiążącego i ma tylko charakter opiniotwórczy. Jednak w przypadku braku współdziałania w tej kwestii ze związkami, pracownik może podważyć legalność wręczonego wypowiedzenia, a w sądzie pracy pracodawcę może czekać przegrana i co się z tym wiąże, roszczenie pracownika o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie;
zapytanie o zgodę na rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, na podstawie art. 52 k.p., szczególnie chronionym pracownikom – kobietom w ciąży lub w trakcie urlopu macierzyńskiego, społecznym inspektorom pracy czy pracownikom chronionym ze względu na ich przynależność związkową. W tym przypadku nie jest wymagana tylko opinia związku, ale zgoda reprezentującej pracownika organizacji związkowej;
uczestniczenie w rokowaniach i zawieranie porozumienia w sprawie układu zbiorowego pracy;
ustalanie preliminarza ZFŚS – pracodawca musi współpracować z działającymi na terenie zakładu pracy związkami zawodowymi, w kwestii ustalania planu wydatków z zakładowego funduszu świadczeń socjanych, m.in wysokości dofinansowania do wypoczynku – „wczasów pod gruszą”, pożyczek na cele mieszkaniowe, zapomóg, itp.;
przedłożenie związkom do zaopiniowania regulaminu wynagradzania, pracy, nagród i premiowania, a także zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. O ile regulamin pracy wymaga tylko zaopiniowania przez związek, to regulamin wynagradzania może być wprowadzony w zakładzie pracy po uzyskaniu zgody działających w nim związków;
udzielanie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub urlopu bezpłatnego pracownikowi, który zostaje powołany do pełnienia funkcji związkowej poza zakładem pracy;
zapewnienie pomieszczenia dla związku – wraz z niezbędną infrastrukturą m.in, komputer, telefon, drukarka. Pomieszczenie to można wynająć bezpłatnie lub za opłatą, jednak zbyt wysoka kwota wynajmu może zostać uznana za utrudnianie działalności związku.
Pracodawca u którego działają związki zawodowe, musi także pamiętać, że niektórzy członkowie związku są pod szczególną ochroną i rozwiązanie z nimi stosunku pracy jest bardzo utrudnione. Są nimi:...