Praca
Praca w szczególnych warunkach - czym się charakteryzuje?
15 marzec 2022
Praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wiąże się przede wszystkim z uprawnieniem pracownika do obniżonego wieku emerytalnego oraz uprawnieniem do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej. Szczególne uregulowania w tym zakresie znajdują się w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.). Do powyższego rozporządzenia zostały załączone wykazy stanowisk pracy, na które w szczególności powinni zwrócić uwagę pracodawcy.
źródło: fot. pixabay
Praca w szczególnych warunkach - co determinuje szkodliwe warunki?
W wykazie A wymieniono prace, w których szkodliwe warunki determinują siły natury np. prace pod ziemią, na wodzie, pod wodą, w powietrzu lub determinowane procesami technologicznymi. W wykazie B zawarto „prace o szczególnym charakterze wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się”.
Dodatkowo pracodawcy zatrudniający pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach i prace o szczególnym charakterze powinni mieć na uwadze ustawę o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656) wraz z rodzajami prac wymienionych w załączniku nr 1 i 2.
Wspomniane powyżej akty prawne są dla pracodawców o tyle istotne, iż nakładają na nich obowiązek umieszczania w świadectwie pracy informacji o pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, zgodnie z załączonymi wykazami prac. Warto zwrócić uwagę, że dla pracowników, którzy świadczyli pracę w szkodliwych warunkach do 31 grudnia 2008 r. stosujemy wykazy prac z wyżej powołanego rozporządzenia Rady Ministrów. Natomiast od 1 stycznia 2009 r. pracodawcy zobowiązani są zawrzeć informacje o wykonywanej pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, ale tylko w zakresie tych prac, które są wymienione w załącznikach nr 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008 r.
Praca o szczególnym charakterze świadczona po 2008 r. zostanie uwzględniona przez ZUS na podstawie danych wykazywanych w zgłoszeniach ZUS ZSWA.
Praca w szczególnych warunkach - ustawa pomostowa...