Koniec rehabilitacji domowej w 2025 roku?

Rehabilitant przyjeżdża do domu pacjenta, na dodatek wykonuje swoje usługi całkowicie za darmo. Wydawałoby się, że nie ma nic wygodniejszego dla osoby z niepełnosprawnością. Jednak z takiej opcji może korzystać tylko wąska grupa pacjentów. Na rehabilitację w warunkach domowych mogą liczyć osoby, które nie poruszają się samodzielnie i nie mają możliwości dotarcia do placówki rehabilitacyjnej. Aby skorzystać z tej opcji, potrzebne jest skierowanie od lekarza, może być to lekarz rodzinny lub specjalista rehabilitacji. Jednorazowo osoba z niepełnosprawnością może maksymalnie liczyć na 80 dni zabiegowych w roku kalendarzowym. Jedynie w uzasadnionych medycznie przypadkach tę rehabilitację można przedłużyć. Wynika z tego, że osoba może być rehabilitowana w domu jedynie przez mniej więcej 4 miesiące w roku. Biorąc pod uwagę, że z takiego „luksusu” korzystają osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności, które potrzebują rehabilitacji non stop, jest to ilość niewystarczająca. 

Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia pracują nad zmianami w rehabilitacji domowej. Owe „zmiany” mogą nie wyjść na zdrowie osobom z niepełnosprawnościami, dla których opcja rehabilitacji domowej jest jedyną możliwością, by mieć jakąkolwiek, nawet najbardziej okrojoną i niewystarczająca rehabilitację. Pretekstem do manipulowania w tej materii stało się zarządzenia prezesa NFZ z września 2024 roku, dotyczące zawierania i realizacji umów rehabilitacji leczniczej oraz projektu rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji.

Przedstawiciele protestujących wyliczyli, że 400 zawartych przez NFZ umów na rehabilitację domową jest niewystarczająca i nie zabezpieczy potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dotychczas świadczenia te realizowano na podstawie 2752 umów. Rehabilitanci zastanawiali się, w jaki sposób zmniejszona liczba podmiotów świadczących usługi w ramach rehabilitacji domowej zdoła zaspokoić potrzeby rehabilitacyjne ponad 1 mln pacjentów ze znacznym stopniem niepełnosprawności? 

Zapewne pod naciskiem środowiska fizjoterapeutów, NFZ nieco skorygowała swoje plany. Pierwotnie reforma zakładała dwa kroki. Pod koniec roku NFZ ogłosił, że zmiany będą przeprowadzane w trzech etapach:  

    1. 50/50 od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. - maksymalnie 50% czasu personelu zatrudnionego w podmiocie, który ma umowę z NFZ na fizjoterapię ambulatoryjną, będzie mogło być przeznaczone na świadczenia w domu pacjenta.

    2. 20/80 od 1 lipca do 31 grudnia 2025 r. - analogiczny mechanizm, przy czym świadczenia w domu pacjenta mogą angażować maksymalnie 20% czasu pracy fizjoterapeuty.

    3. 1 stycznia 2026 r. - ostateczne rozdzielenie rehabilitacji domowej od ambulatoryjnej.

Dodatkowo Fundusz zaproponował, aby cena rehabilitacji domowej, rozliczanej z umowy na rehabilitację ambulatoryjną, była zbliżona do ceny, którą NFZ płaci za świadczenia w fizjoterapii domowej. Takie rozwiązanie akceptowało również środowisko fizjoterapeutów.

Oddziały wojewódzkie NFZ zorganizowały w sumie 32 konkursy w 8 województwach. Dotyczą one wyłącznie pojedynczych powiatów. Chodzi o uzupełnienie tzw. białych plam, czyli miejsc, gdzie brakowało podmiotów, które świadczą stricte usługi fizjoterapii domowej.