Biznes

Encyklopedia skrótów związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu

26 luty 2025

CSR, CSV, DEI, SD, ESG – ostatnimi czasy skrótowce pojawiają się jak grzyby po deszczu w języku biznesowym, bo i obserwujemy prawdziwy wysyp nowych koncepcji organizacyjnych. Czy potrafisz je rozszyfrować i wiesz, co się za nimi kryje?


Zacznijmy od najstarszych, a więc zapewne najlepiej znanych. Jako pierwszy na tapet weźmy CSR. To całkiem popularna i wrośnięta w rzeczywistość idea społecznej odpowiedzialności biznesu (Corporate Social Responsibility), która zakłada, że firmy powinny dobrowolnie angażować się społecznie, najczęściej charytatywnie na rzecz interesów osób znajdujących się w ich otoczeniu. CSR to często wsparcie finansowe dla potrzebujących osób z niepełnosprawnościami czy też dofinansowanie lokalnych eventów, dzięki czemu firma mogła liczyć na poprawę swojej reputacji. To także dbałość o relacje ze swoimi pracownikami. Słabością tej koncepcji i zarzutem kierowanym często pod jej adresem jest brak wymiernych korzyści (zwłaszcza finansowych) dla biznesu. Jej przeciwnicy wytykają jej wysokie koszty w porównaniu do zysku, jakim jest jedynie poprawa wizerunku firmy.

Nieco później, aby wyeliminować tę słabość, pojawiła się koncepcja wartości wspólnej. CSV (Creating Shared Value) to podejście, które poprawia ekonomiczne warunki społeczne, ale jednocześnie musi zwiększać konkurencyjność firmy. Jak? Angażując się w te inicjatywy, które przynoszą korzyści obu stronom, przy czym istotny jest tu stosunek korzyści do kosztów. I tak CSV nie angażuje się więc już filantropijnie, ale kreuje wspólną wartość ekonomiczną. W tym celu musi przeformułować swoją strategię konkurencyjności, by uwzględnić w niej poprawę dobrostanu otoczenia. Np. za działania CSV możemy uznać pozyskanie nowych rynków zbytu, poprzez stworzenie produktu, który powstał po dostrzeżeniu realnych potrzeb lokalnej społeczności. Np. Indie lub Ameryka Południowa są doskonałym, bo ogromnym rynkiem zbytu dla niedrogich produktów. Dlaczego? Dzięki efektowi skali przedsiębiorstwo może zyskać, proponując niedrogie rozwiązanie tamtejszych problemów: z klimatem, ochroną zdrowia czy zanieczyszczeniem środowiska, oferując np. szczepionki wraz z projektem edukacyjny szerzącym wiedzę o profilaktyce czy też filtry do wody i jednocześnie angażując się w lokalne działania retencyjne, itp. działania z łączące komercję i pro bono.


SD z angielskiego Sustainable Development należy tłumaczyć jako zrównoważony rozwój.  To koncepcja sensu largo, która dotyczy rozwoju globalnego. Zakłada plan działania na rzecz przemian świata, który uwzględnia zaspokojenie potrzeb obecnych, ale i w dużej mierze przyszłych pokoleń, jednocześnie z poszanowaniem środowiska naturalnego. Zrównoważony rozwój to kolejny krok ewolucji kapitalizmu, który zrywa z zyskiem ponad wszystko, a nad niego przekłada korzyści dla ogółu, planety i jej przyszłych mieszkańców.

Na tej koncepcji opiera się model zarządzania firmami, które narzucają przedsiębiorcom unijne dyrektywy ESG. Dyrektywy te wskazują obszary, którymi należy się zająć, aby realizować koncepcję zrównoważonego rozwoju. I tak są to Environmental - Social - Governance, a więc kolejno środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Koncentracja na tych aspektach może wpłynąć pozytywnie na reputację firmy, ale z pewnością przyczynia się do ograniczenia negatywnego wpływu przedsiębiorstw na klimat oraz bliższe i dalsze otoczenie społeczne. Zakłada wprowadzanie technologii redukujących zużycie energii, wody i plastiku. Jednocześnie zobowiązuje firmy do poszanowania praw człowieka, a więc uwzględnianie potrzeb swoich pracowników, klientów, kontrahentów, a nawet ludzi znajdujących się w łańcuchu dostaw firmy. Ostatnie ogniwo, ład korporacyjny, to strategia biznesowa, która skupia się na organizacji i zarządzaniu przedsiębiorstwem w sposób ergonomiczny i koniecznie z uwzględnieniem dwóch wcześniejszych obszarów.


Z kolei DEI  (Diversity, Equity and Inclusion) tłumaczymy jako różnorodność, równość i włączenie społeczne. A więc DEI odnosi się do obszaru społecznego zrównoważonego rozwoju. Jest to promowanie pełnego uczestnictwa wszystkich ludzi w społeczeństwie i świecie, w szczególności zaś grup dotychczas marginalizowanych. DEI zabiega o sprawiedliwość dla osób w przeszłości dyskryminowanych, a obecnie niedostatecznie reprezentowanych w społeczeństwie. Na przykład ta koncepcja zakłada inkluzję osób z niepełnosprawnościami, uczynienie rynku pracy dostępnym dla nich czy udział czarnoskórych aktorów w filmach historycznych, nawet wtedy, gdy ich akcja toczy się na terenie Europy i historyczne postaci są białoskóre..

Co łączy te wszystkie koncepcje? Nacisk na działania etyczne. To modele zarządzania  dbające o ludzi i planetę, proponujące korzyści ogółowi. Życzmy sobie wszyscy, aby ich wdrożenie nie było chwilową modą, a wyznaczyło kierunek rozwoju biznesu na kolejne stulecie.

Autor: Agnieszka Kopaczewska-Lisek, Redaktor WERBEO