Praca

2 lub 3 dni urlopu na poszukiwanie pracy? Warto wiedzieć!

30 kwiecień 2025

Nie ma co ukrywać: zwolnienie z pracy to sytuacja wyjątkowo stresogenna. Łagodzi ją nieco prawo do okresu wypowiedzenia, choć tylko połowicznie. Jeśli pracownik jest przy tym zwolniony z obowiązku świadczenia pracy lub wykorzystuje zaległy urlop – ma czas na ochłonięcie i poszukanie nowego zatrudnienia. Gorzej, jeśli musi pracować dla pracodawcy, który go zwolnił, w związku z czym na poszukiwanie nowego zajęcia czasu ma niewiele. Warto jednak wiedzieć, że w sytuacji, gdy pracodawca wypowiada umowę o pracę, pracownik ma prawo do specjalnego zwolnienia od pracy, które ma mu ułatwić znalezienie nowego zatrudnienia. To uprawnienie reguluje art. 37 Kodeksu pracy.

Kto i kiedy może skorzystać z dni wolnych na poszukiwanie pracy?

Prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy przysługuje wyłącznie pracownikowi, któremu umowa o pracę została wypowiedziana przez pracodawcę. Warunkiem jest, aby okres wypowiedzenia trwał co najmniej dwa tygodnie. Jeśli okres wypowiedzenia jest krótszy - pracownik nie ma prawa do tego urlopu. Ponadto, dni wolne nie przysługują, gdy:

pracownik sam rozwiązuje umowę,
umowa zostaje rozwiązana bez wypowiedzenia (np. dyscyplinarnie),
umowa zostaje rozwiązana za porozumieniem stron,
pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Ile dni wolnych przysługuje?

Wymiar dni wolnych na poszukiwanie pracy zależy od długości okresu wypowiedzenia. Mamy więc 2 dni robocze, gdy okres wypowiedzenia wynosi od dwóch tygodni do miesiąca, natomiast 3 dni robocze – gdy okres wypowiedzenia wynosi trzy miesiące (dotyczy to także sytuacji skrócenia tego okresu w związku np. z upadłością firmy).

Dni te są płatne i pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, które jest naliczane jak za urlop wypoczynkowy. Co istotne, za niewykorzystane dni wolne nie przysługuje ekwiwalent pieniężny. Trzeba też pamiętać, że przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop na poszukiwanie pracy bierze się pod uwagę składniki wynagrodzenia z dwóch miesięcy:

składniki stałe - z miesiąca, w którym została wypowiedziana umowa o pracę,
składniki zmienne - z miesiąca, w którym pracownik wykorzystuje urlop na poszukiwanie nowej pracy.

Cel i znaczenie uprawnienia

Zwolnienie na poszukiwanie pracy ma na celu umożliwienie pracownikowi aktywne szukanie nowego zatrudnienia bez konieczności wykorzystywania własnego urlopu czy urlopu bezpłatnego. To ważne wsparcie w okresie niepewności zawodowej, które pozwala na bardziej spokojne "rozejrzenie się" na rynku pracy, przygotowanie dokumentów aplikacyjnych czy udział w rozmowach kwalifikacyjnych.

Czy pracodawca może odmówić?

Na koniec bardzo ważna sprawa. Zwolniony i będący w okresie wypowiedzenia pracownik może otrzymać dodatkowe dni urlopu na poszukiwanie pracy jedynie na swój własny wniosek. Pracodawca co do zasady nie może odmówić pracownikowi zwolnienia od pracy na poszukiwanie nowego zatrudnienia, jeśli spełnione są warunki określone w art. 37 Kodeksu pracy, czyli gdy umowa została wypowiedziana przez pracodawcę i okres wypowiedzenia wynosi co najmniej dwa tygodnie.

Jednakże, jeśli pracodawca wie, że pracownik znalazł już nową pracę i poinformował go o tym, to w doktrynie pojawia się pogląd, że może odmówić zgody na urlop, ponieważ cel zwolnienia – poszukiwanie pracy – został osiągnięty. W praktyce jednak takie odmowy są rzadkie i trudne do wyegzekwowania, gdyż pracodawca zwykle nie ma pewności co do zamiarów pracownika ani nie może kontrolować, czy pracownik faktycznie wykorzysta dni wolne zgodnie z przeznaczeniem. Ponadto znalezienie jednej oferty pracy nie wyklucza dalszego poszukiwania lepszych warunków czy innych ofert.

Autor: Juliusz Koczaski, Redaktor WERBEO