Biznes

Umiarkowany stopień niepełnosprawności – przywileje, uprawnienia, ulgi

23 maj 2025

Osoby z niepełnosprawnością mogą w życiu prywatny, a także zawodowym, korzystać z wielu uprawnień. Część z nich zależy od orzeczonego stopnia niepełnosprawności.

 

 

Co oznacza umiarkowany stopień niepełnosprawności?

• lekki;
• umiarkowany,
• znaczny.

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy lub zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej, lub wymagającą czasowej bądź częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

 

Prawa pracownika z orzeczonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności

Czas pracy w przypadku pracownika z orzeczonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu. Osoba taka nie może być zatrudniana w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych. Przepisów o czasie pracy nie stosuje się jednak do osób zatrudnionych przy pilnowaniu. Kolejnym wyjątkiem jest sytuacja, gdy na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badanie profilaktyczne pracowników a w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę. Koszt takich badań ponosi pracodawca.

Ważnym uprawnieniem pracownika z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności jest 15-minutowa przerwa w pracy, która jest wliczana do czasu pracy, przeznaczona na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Warto również pamiętać, że osobie zaliczonej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Urlop dodatkowy nie przysługuje jednak wtedy, gdy osoba z niepełnosprawnością uprawniona jest do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych. Podobnie jest w przypadku prawa do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów. Jednak, jeżeli jego wymiar jest krótszy niż 10 dni, to zamiast tego urlopu, pracownikowi przysługuje dodatkowy urlop przewidziany dla osób z niepełnosprawnościami.

Pracownik z orzeczonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności zachowuje prawo do wynagrodzenia w przypadku uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym – w wymiarze do 21 dni roboczych, nie częściej niż raz w roku – a także w celu wykonania badań i zabiegów specjalistycznych, jeśli te nie mogą być wykonane w godzinach pracy.

Należy pamiętać, że łączy wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego i zwolnienia od pracy w celu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekraczać 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.

 

Dofinansowanie wynagrodzenia z PFRON

W 2025 r. miesięczne dofinansowanie wynagrodzenia pracownika z orzeczoną niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym wynosi 1550 zł. Kwota ta zwiększa się o 1035 zł w przypadku, gdy w stosunku do pracownika orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe, epilepsję lub jest osobą niewidomą.

Kwota miesięcznego dofinansowania nie może przekraczać 90% faktycznie i terminowo poniesionych miesięcznych kosztów płacy a w przypadku pracodawcy wykonującego działalność gospodarczą, w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej – 75% tych kosztów.

O dofinansowanie mogą ubiegać się m.in. pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 25 pracowników z niepełnosprawnością w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy a osiągający wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnością ogółem w wysokości co najmniej 6%.

 

Jakie zasiłki z MOPS/GOPS przysługują osobie z orzeczonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Najważniejsze świadczenia, o jakie może się ubiegać osoba z orzeczonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności to: zasiłek stały, zasiłek okresowy oraz zasiłek pielęgnacyjny.

Zasiłek stały przyznawany jest osobom, które są niezdolne do pracy z powodu wieku albo całkowicie niezdolne do pracy – w tym osobom legitymującym się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zasiłek ten nie przysługuje jednak m.in. osobom uprawnionym do otrzymywania renty socjalnej.

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
• rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

Gminy przyznają również zasiłek pielęgnacyjny. Jest to zasiłek na częściowe pokrycie wydatków związanych z koniecznością zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Osobie z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności można przyznać zasiłek pielęgnacyjny, jeżeli niepełnosprawność powstała do ukończenia 21. roku życia przez wnioskodawcę.

 

Karta parkingowa

Kartę parkingową wydaje się osobie z niepełnosprawnością zaliczanej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, która ma znaczne ograniczenia w samodzielnym poruszaniu się. Przesłanki do uzyskania karty parkingowej zawarte są w orzeczeniu powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. W przypadku osób zaliczanych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanej następuje po ustaleniu przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem: 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenia narządu ruchu), N-10 (choroba neurologiczna), bądź 07-S (choroby układu oddechowego i krążenia).

 

Przywileje dla osób z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym

• zakup i montaż oprzyrządowania samochodu,
• uzyskanie prawa jazdy,
• zakup sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania,
• utrzymanie sprawności technicznej posiadanego sprzętu elektronicznego,
• zakup wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym,
• utrzymanie sprawności technicznej posiadanego skutera lub wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym,
• zakup i utrzymanie sprawności technicznej protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne (proteza co najmniej na III poziomie jakości),
• zakup skutera o napędzie elektrycznym lub oprzyrządowania elektrycznego do wózka ręcznego,
• utrzymanie aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej,
• kontynuowanie rehabilitacji w formie wentylacji domowej,
• uzyskanie wykształcenia na poziomie wyższym.

Autor: Sebastian Woroniak, Redaktor WERBEO