Prawo

KRK upomina się o prawo do asystencji

17 grudzień 2024

W dniu 14 listopada 2024 r. Krajowa Rada Konsultacyjna do Spraw Osób Niepełnosprawnych (KRK) podjęła uchwałę nr 11/2024. W treści przedmiotowego pisma KRK zaapelowała do Donalda Tuska, Prezesa Rady Ministrów, o udzielenie informacji dotyczących rządowego projektu ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. O jakie informacje chodzi? Wyjaśniamy.

W uchwale nr 11/2024 KRK zwróciła uwagę, że zgodnie z treścią art. 19 pkt b Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. z 2012 r., poz. 1169) – dalej: KPON, w celu ułatwienia pełnego korzystania przez osoby niepełnosprawne z prawa do życia w społeczeństwie, wraz z prawem dokonywania wyborów, na równi z innymi osobami, a także w celu pełnego włączenia i udziału osób niepełnosprawnych w społeczeństwie, państwa strony Konwencji zobowiązały się do zapewnienia tym osobom dostępu do szerokiego zakresu usług wspierających, świadczonych w domu lub w placówkach zapewniających zakwaterowanie, jak również dostępu do innych usług wspierających, świadczonych w społeczności lokalnej, w tym do pomocy osobistej niezbędnej do życia i włączenia w społeczność oraz zapobiegającej izolacji i segregacji społecznej. Przepis ten gwarantuje osobom niepełnosprawnym prawo do usług asystencji osobistej.

Rada podkreśliła, że w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów wciąż nie ma rządowego projektu ustawy o asystencji osobistej, tymczasem prace nad prezydenckim projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami zostały wstrzymane po I czytaniu w Sejmie. Poza tym KRK wskazuje na wątpliwości co do zgodności niektórych przepisów prezydenckiego projektu ustawy o asystencji z wytycznymi Komentarza nr 5 Komitetu ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami do art. 19 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.

Już na początku 2024 roku (w styczniu) Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej złożyło deklarację, iż opracuje rządowy projekt ustawy o asystencji osobistej. W tym miejscu warto przypomnieć, że pomimo zapewnień Łukasza Krasonia, wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej, pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych, że rządowy projekt ustawy o asystencji osobistej zostanie skierowany do konsultacji społecznych w sierpniu bieżącego roku, a we wrześniu trafi pod obrady Sejmu, założenia analizowanego projektu ustawy o asystencji osobistej w dalszym ciągu nie zostały opublikowane.

Według KRK działania rządu podjęte do tej pory prowadzą do uregulowania sytuacji osobistej osób niepełnosprawnych w sposób fragmentaryczny, społecznie niesprawiedliwy i dyskryminujący. „Wprowadzenie bowiem dodatku dopełniającego dla wąskiej grupy osób z niepełnosprawnościami, choć z pewnością potrzebnego do podnoszenia jakości życia, pomija wiele osób, które tak samo potrzebują wsparcia i znajdują się w takiej samej trudnej sytuacji życiowej (np. osoby z minimalną rentą z tytułu niezdolności do pracy lub nie posiadające żadnych uprawnień rentowych).”

Autorzy apelu wyrazili także swój niepokój, jeżeli chodzi o doniesienia o tym, że Ministerstwo Finansów rzekomo podejmowało działania zmierzające do blokowania prac nad rządowym projektem ustawy o asystencji osobistej.

KRK jest organem opiniodawczo-doradczym pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych.

Autor: Paweł Kawka, Redaktor WERBEO