Zainteresowanie wypożyczalnią sprzętu dla osób niepełnosprawnych, mniejsze niż przewidywano

CWSOP jest skierowana do osób z niepełnosprawnościami, które wymagają wspomagania, lub osób ze stwierdzonymi wadami wzroku bądź słuchu albo problemami w komunikowaniu się. Twórcy tego rozwiązania przewidywali, że wypożyczalnia przyczyni się do zwiększenia samodzielności osób z niepełnosprawnościami poprzez umożliwienie wypożyczenia sprzętu rehabilitacyjnego, który w normalnych warunkach byłby dla nich zbyt drogi.

Wypożyczalnia jest dostępna dla osób legitymujących się ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności bądź orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, czy też orzeczeniem równoważnym. W ramach CWSOP można wypożyczyć ok. 14,5 tys. sztuk różnego rodzaju sprzętów i technologii wspomagających. Koszt uruchomienia wypożyczalni wyniósł ok. 200 mln zł.

Warto zaznaczyć, że aby skorzystać z usług wypożyczalni, osoba z niepełnosprawnością w okresie 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o wypożyczenie technologii wspomagającej nie może otrzymać ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) albo Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) dofinansowania na zakup takiej samej technologii. Jednakże w przypadku, gdy:

– osoba z niepełnosprawnością będzie mogła złożyć wniosek o wypożyczenie technologii wspomagającej przed upływem wspomnianych 12 miesięcy, o ile uzyska pozytywną opinię od centrum informacyjno-doradczego dla osób z niepełnosprawnością (CIDON), przy jednym z 16 oddziałów terenowych PFRON.

Wniosek o wypożyczenie sprzętu lub technologii wspomagających należy złożyć do Systemu Obsługi Wsparcia (SOW) w formie dokumentu elektronicznego, opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. W przypadku, gdy wniosek jest niekompletny, pracownik CIDON informuje wnioskodawcę o konieczności jego uzupełnienia. Jeśli natomiast wniosek zostanie pozytywnie zweryfikowany pod względem formalnym, zostanie on skierowany do ośrodka wsparcia i testów, który doradza wnioskodawcy w sprawie doboru odpowiedniego sprzętu lub technologii wspomagających. Po dokonaniu wyboru odpowiedniego sprzętu pracownik Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych (RARS) na podstawie wniosku i informacji o dobranej technologii wspomagającej, przekazanych przez pracownika CIDON, ustala z wnioskodawcą m.in. termin i miejsce dostarczenia, dostosowania, skonfigurowania i instruktażu korzystania z technologii wspomagających.

Zasoby CWSOP są uzupełniane RARS, do którego zadań należy także naprawa i serwisowanie sprzętu oraz dostarczanie go osobom wypożyczającym oraz odbieranie sprzętu od tych osób po zakończeniu okresu wypożyczenia.

W ciągu roku od dnia uruchomienia CWSOP (4 września 2023 r.) osoby uprawnione złożyły zaledwie 2,5 tys. wniosków o udostępnienie sprzętu lub technologii wspomagających, z czego ok. 2,1 tys. wniosków zostało rozpatrzonych pozytywnie. To natomiast oznacza, że zainteresowanie wypożyczalnią jest znacznie mniejsze, niż początkowo przewidywano.

Według ekspertów niski poziom zainteresowania usługami wypożyczalni wynika z kilku przyczyn, w tym braku odpowiedniej informacji o dostępności wypożyczalni dla potencjalnie uprawnionych do tego wsparcia. Drugim problemem są czasochłonne procedury wypożyczenia sprzętu lub technologii wspomagających, trwające nawet kilka miesięcy. Nierzadko osoby z niepełnosprawnościami są także wykluczone cyfrowo, co nie ułatwia im złożenia wniosku wyłącznie w formie elektronicznej przez SOW.

Na niskie zainteresowanie usługami CWSOP wpływa także nieodpowiedni dobór sprzętu i technologii wspomagających dostępnych w ramach wypożyczalni, gdyż jest to przede wszystkim sprzęt, który osoby z niepełnosprawnościami mogłyby nabyć we własnym zakresie, przy dofinansowaniu, np. z PFRON.

Lista dostępnego sprzętu została zamieszczona na stronie internetowej PFRON pod adresem: https://wypozyczalnia.pfron.org.pl/lista-dostepnego-sprzetu/

Autor: Paweł Kawka, Redaktor WERBEO