Biznes

BHP pracowników platform cyfrowych

18 marzec 2024

Coraz więcej Europejczyków pracuje za pomocą platform internetowych. W związku z tym potrzebne są regulacje prawne na poziomie UE, jak i poszczególnych państw. Pierwszym krokiem będzie niedawno przyjęty akt Digital Services Act, DSA.



Praca za pomocą platform cyfrowych

Kraje Unii Europejskiej przygotowują się do wdrażania rozwiązań, mających zagwarantować bhp pracownikom platform cyfrowych. Nie jest to łatwe, ponieważ wciąż brakuje kompleksowych regulacji w UE jak i w poszczególnych krajach. Konieczne jest podejmowanie skoordynowanych działań ze strony samych platform, a także decydentów, partnerów społecznych i pracowników platform.

Bezpieczeństwo pracy w świecie cyfrowym


Sytuację ma poprawić obowiązujący od 17 lutego 2024 r. w Unii Europejskiej nowy akt o usługach cyfrowych „Bezpieczeństwo pracy w świecie cyfrowym” (Digital Services Act, DSA). Równolegle prowadzona jest kampania promocyjna, która trwa już od 2023, a ma się zakończyć w 2025 roku. Hasłem kampanii jest „Bezpieczeństwo i zdrowie w pracy dotyczy każdego. Jest dobre dla ciebie”. Całość prowadzona jest przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA). Agencja została powołana do życia przez Unię Europejską w 1994 r., a jej siedziba mieści się w Hiszpanii. Instytucja zajmuje się badaniem, opracowaniem i rozpowszechnianiem wiarygodnych, wyważonych i bezstronnych informacji na temat bezpieczeństwa i zdrowia w pracy oraz współpracą z organizacjami z całej Europy w celu poprawy warunków pracy.

Priorytety kampanii
 
W ramach kampanii ponad 90 partnerów z całej Europy współpracuje na rzecz stworzenia bezpiecznej i zdrowej cyfrowej przyszłości pracy. Jest to niezwykle istotny problem, wart szerszego spojrzenia, zważywszy, że w całej Unii Europejskiej około 11 mln osób jest zatrudnionych w ramach platform internetowych. Pracownicy platform to przeważnie mężczyźni w wieku 16–34 lat. O dobrą, cyfrową przyszłość zawodową Europejczyków mają zadbać przedsiębiorstwa i stowarzyszenia, pochodzące z domeny publicznej i prywatnej, odgrywają zasadniczą rolę w przyczynianiu się do sukcesu kampanii przez działania informacyjne, współpracę i innowacje. Praca za pomocą platform cyfrowych stwarza nowe możliwości dla przedsiębiorstw i pracowników, na przykład dla osób, które mogą mieć większe trudności w dostępie do tradycyjnego rynku pracy, np. osoby z niepełnosprawnościami.

W ogólnym zarysie kampania ma na celu:
  1. poszerzenie wiedzy na temat bezpiecznego i produktywnego korzystania z technologii cyfrowych we wszystkich sektorach gospodarki;
  2. podniesienie świadomości na temat wyzwań w zakresie BHP związanych z cyfrową transformacją pracy;
  3. informowanie zarówno o zagrożeniach, jak i o możliwościach pojawiających się w związku z cyfryzacją;
  4. promowanie oceny ryzyka i bezpiecznego zarządzania technologiami cyfrowymi w miejscach pracy;
  5. zachęcanie do wymiany informacji i dobrych praktyk między wszystkimi zainteresowanymi stronami.

Platforma internetowa jako model biznesowy najbardziej sprawdza się w sektorze transportu, w tym również w gałęzi taksówkowej oraz sprzątaczy i kurierów. Następnymi branżami, które korzystają z tej technologi, są finanse, usługi naukowo-techniczne, a także handel, transport i logistyka, zakwaterowanie i wyżywienie oraz pomoc i wsparcie administracyjne, dostarczanie paczek, zdalne programowanie, tłumaczenia, projektowanie graficzne, przeglądanie treści online oraz opieka zdrowotna i społeczna. Pracownicy platform cyfrowych są zarządzani przez algorytmy, które wpływają na alokację pracy. Z drugiej strony  należy mieć świadomość, że zbierane są dane pracowników, które mogą być wykorzystywane do zwiększenia nadzoru, co wiąże się z brakiem komfortu pracowników platform cyfrowych.
Zatrudnieni w ramach platformy jako wady tej formy zatrudnienia wskazują izolację, intensyfikację zadań, długie godziny pracy oraz cyfrowy monitoring i nadzór. Ostatecznie te wszystkie czynniki wywołują silny stres. Ponadto pracownicy platform są w dużo gorszej sytuacji niż osoby zatrudniane w tradycyjny sposób.  Najczęściej pracownicy platform są samozatrudnionymi, co oznacza, że muszą sami zadbać o własne BHP.

Powyższe czynniki w sektorach, gdzie za zarządzanie pracą odpowiedzialna jest sztuczna inteligencja, może mieć ogromny wpływ na jakość świadczonej pracy, jej ilość oraz ewentualne zwolnienia.

Nakreślony obraz nie jest zbyt zachęcający dla osób szukających zatrudnienia w takiej formie, czy już pracujących w ten sposób. Każda nowa zmiana wzbudza zrozumiały lęk i nieufność, co nie zmienia faktu, że świat pracy i rynek ulegają przeobrażeniu. Eksperci uspokajają, że wszystko pójdzie w dobrym kierunku, o ile będziemy pamiętać, że w tym wszystkim najważniejszy jest człowiek, a nie kapitał. Konieczne jest więc budowanie wiedzy, doświadczenia i zaufania przez informowanie pracowników i zasięganie ich opinii oraz umożliwienie im udziału w projektowaniu i wdrażaniu technologii i systemów cyfrowych w nowej postindustrialnej erze pracy.

Udział Polski w projekcie

Również w Polsce będą obowiązywały nowe przepisy i będą dotyczyły przedsiębiorców i osób fizycznych. Nowe przepisy mają poprawić bezpieczeństwo użytkowników w sieci, wspierać walkę z nielegalnymi treściami w internecie, uregulować zagadnienia dot. moderowania treści. Nie będzie już tak łatwo manipulować użytkownikami, śledzić ich działań w sieci, profilować, wysyłać tzw. ciasteczek (pliki cookie). Będzie większa ochrona przed pedofilią. Użytkownicy będą mogli się odwoływać do moderatora, jeżeli ten usunie ich treści czy komentarz. To będzie prawdziwa rewolucja dla przedsiębiorców działających w internecie.


Autor: Monika Łysek, Redaktor WERBEO