Praca

Pierwsze kroki ESG

24 lipiec 2024

Niezależnie od tego, w jakiej branży działa dana firma, niezależnie od jej wielkości i miejsca prowadzenia działalności każda firma wywiera wpływ na swoje otoczenie. Ten może być zarówno pozytywny, jak i negatywny. Na tym dość oczywistym założeniu bazuje, odgrywająca coraz większą rolę, koncepcja zrównoważonego rozwoju, która dąży do tego, aby złe oddziaływania ograniczyć i przekształcać, a pozytywne wpływy – rozwijać. Koncepcja zrównoważonego rozwoju, oparta na trzech kluczowych obszarach, którymi są: środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny (od angielskich pierwszych liter tychże słów rozpowszechniona pod nazwą ESG) zyskuje na znaczeniu, odkąd znalazła umocowanie w prawie europejskim, a firmy zostały zobligowane do raportowania swoich wyników w tych pozafinansowych obszarach. Jak rozpocząć przygodę z ESG?




Czy warto wdrożyć raportowanie ESG?


Strategia uwzględniająca ESG w dużym stopniu zapewnia firmie transparentność, co jest atrakcyjną wartością dla inwestorów i kontrahentów, ponieważ pozwala na uporządkowanie wszystkich procesów biznesowych. ESG chroni przed kryzysami wizerunkowymi i utratą reputacji, ponieważ pomaga zidentyfikować ryzyka związane z działalnością. Zarządzanie ryzykiem sprawia, że firma jest w stanie lepiej przygotować się także do przyszłych wyzwań, co jest oceniane przez inwestorów jako rokujące na przyszłość. Często bowiem dbałość o ład korporacyjny pomaga poprawić wynik finansowy. ESG buduje wiarygodność firmy, co może odegrać kluczowe znaczenie podczas nawiązywania relacji z nowymi partnerami i przy pozyskiwaniu środków finansowych na działania.


Z kolei działania w obszarze społecznym mogą realnie poprawić jakość życia pracowników, społeczności lokalnej i klientów, co często spotyka się z aprobatą tychże i w dłuższej perspektywie buduje lojalność i zaangażowanie otoczenia wobec firmy i całokształtu jej działalności, ale i produktów czy usług. 





Mierzalne standardy ESG


Aby istniała możliwość poprawnego dokonywania porównań między organizacjami, raporty powinny być przygotowywane według tych samych kryteriów, zgodnie z Europejskimi Standardami Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (European Sustainability Reporting Standards, ESRS), które uwzględniają następujące obszary:



ŚRODOWISKO (E)

  • ESRS E1 – Zmiana klimatu,
  • ESRS E2 – Zanieczyszczenia,
  • ESRS E3 – Zasoby wodne i morskie,
  • ESRS E4 – Bioróżnorodność i ekosystemy,
  • ESRS E5 – Gospodarka obiegu zamkniętego i wykorzystywanie zasobów.


SPOŁECZEŃSTWO (S)

  • ESRS S1 – Zatrudnienie,
  • ESRS S2 – Pracownicy w łańcuchu wartości,
  • ESRS S3 – Otoczenie społeczne,
  • ESRS S4 – Konsumenci i użytkownicy końcowi.


ŁAD ZARZĄDCZY (G)
  • ESRS G1 – Zarządzanie biznesowe.


W pierwszej kolejności warto wdrożyć działania redukcyjne w obszarach największego ryzyka, w tym w szczególności w obszarze obciążeń klimatycznych. Następnie sukcesywnie dostosowywać biznes do kolejnych obszarów ESG.



ESG w praktyce – case studies 

Niekiedy już sam rodzaj prowadzonej działalności sprawia, że działamy w obszarach zrównoważonego rozwoju, co można przekuć na swoją korzyść, umiejętnie wykorzystując w komunikatach marketingowych. Np. firma Ekovoltis funkcjonująca w branży energii źródeł odnawialnych korzysta z hasła reklamowego: “Zmień energię na zieloną! Równanie jest proste”, a także podkreśla w swojej misji aspekty środowiskowe i społeczne: “Jesteśmy dumni, że dostarczamy naszym Klientom zieloną energię pozbawioną śladu węglowego, która poprawia jakość życia i zapewnia bezpieczną przyszłość kolejnym pokoleniom”.

Ale bywa i odwrotnie np. producenci środków owadobójczych mają duży, negatywny wkład w zanieczyszczenie środowiska, co może skutkować kryzysami. Takiej sytuacji doświadczyła firma Bros, której zakłady produkcyjne zlokalizowane są w Poznaniu, gdy ścieki z chemikaliami z jednej z fabryk zanieczyściły Wartę, przyczyniając się tym samym do zniszczenia ekosystemu rzeki. Spotkało się to z tak dużą dezaprobatą lokalnej społeczności, że odtąd firma ma kłopoty z pozyskaniem terenów pod nowe zakłady – protestują organizacje pożytku społecznego i ludność z terenów bliskich planowanym inwestycjom. 

Jak widać, ESG należy traktować całościowo. Błędy w jednym obszarze odciskają piętno w kolejnych. W przypadku firmy Bros złe zarządzanie skutkowało negatywnym wpływem na środowisko, a ten pociągnął za sobą kryzys w relacjach z otoczeniem.

ESG w aspekcie S to także bliższe, wewnętrzne otoczenie firmy, czyli jej pracownicy, ich rodziny i partnerzy biznesowi. Negatywny wpływ w tym obszarze może skutkować utratą reputacji dobrego pracodawcy i trudnościami w pozyskiwaniu nowych talentów podczas rekrutacji oraz wysoką rotacją pracowników. Z kolei pozytywne działania w obszarach związanych z zatrudnieniem budują silny employer branding i skutkują zwiększeniem innowacyjności i konkurencyjności firmy, której łatwiej jest pozyskiwać utalentowanych specjalistów. Inwestycja w ESG zwraca się firmom dość szybko, więc zamiast pytać, czy warto, lepiej zastanowić się, jakie działania można podjąć w każdym z obszarów.



Pierwsze kroki w ESG

Przed wdrożeniem strategii należy dokonać oceny bieżącej sytuacji. Następnie zidentyfikować słabe ogniwa i ułożyć strategię poprawy swoich działań w tym zakresie. Cele wyznaczone na podstawie wyników z pierwszej oceny sytuacji powinny być mierzalne. Na przykład można poprawić czynnik społeczny, dążąc do większej różnorodności w strukturze zatrudnienia, poprzez otwarcie się na pracowników różnej narodowości lub z niepełnosprawnościami. Stosunek stanu “przed” do “po” wdrożeniu strategii łatwo zbadać. 


Można pracować nad redukcją CO2 w produkcji, unowocześniając park maszynowy. Tu także w obrębie zanieczyszczenia i zmian klimatu możemy wykazać dostrzegalną poprawę. Firma produkująca napoje może wprowadzić gospodarkę obiegu zamkniętego przy produkcji butelek oraz zaangażować się w projekty retencyjne na obszarze, w którym prowadzi swoją działalność, oddziałując pozytywnie zarówno w obszarze środowiskowym, jak i społecznym. Możliwości jest wiele, dlatego każda organizacja musi sama odpowiedzieć sobie na pytanie, które cele są dla niej ważne i w ramach których zamierza inwestować w zrównoważony rozwój.


I choć wydaje się to proste, wcale takim nie jest. Integracja celów ESG ze strategią biznesową firmy oznacza bowiem, że odtąd wszystkie decyzje biznesowe powinny uwzględniać kryteria narzucone przez ESG oraz realizować je odpowiednimi procedurami. 


Rozpoczęcie przygody z ESG jest niewątpliwie dla firm sporym wyzwaniem, ale to trud, który się opłaca. Działania w każdym z obszarów umacniają bowiem wiarygodność firmy, co przekłada się na przewagę konkurencyjną. Lecz przecież w ESG nie o wymierne zyski chodzi! Tylko odpowiedzialne organizacje mają rację bytu w świecie organizowanym na nowo, na nowatorskich, zrównoważonych zasadach. Wdrażając ESG, zapewniasz w nim miejsce swojej firmie. 

Autor: Agnieszka Kopaczewska-Lisek, Redaktor WERBEO