Czy świadczenia dla byłego pracownika z niepełnosprawnością są zwolnione z PIT?

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 100, ze zm.) – dalej: u.r.o.n., środki zgromadzone na koncie tego funduszu powinny służyć finansowaniu celów związanych z rehabilitacją zawodową, społeczną oraz leczniczą, włączając w to indywidualne programy rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami opracowywane przez powołane przez pracodawców komisje rehabilitacyjne oraz ubezpieczenie osób niepełnosprawnych, adekwatnie do postanowień zakładowego regulaminu wykorzystania środków ZFRON.

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (t.j.: Dz. U. z 2022 r., poz. 1145, ze zm.), na wniosek byłego pracownika z niepełnosprawnością , pracodawca ma prawo udzielić wsparcia finansowego z ZFRON w ramach pomocy indywidualnej. Ta pomoc może służyć opłaceniu leczenia i rehabilitacji społecznej oraz jest udzielana na takich samych zasadach, jak dla pracowników, którzy nadal zatrudnieni są w ZPCHr. Wydatki na powyższe cele muszą być jednak celowe i oszczędne, a także dokonywane przy uwzględnieniu optymalnego doboru metod i środków realizacji względem zakładanych efektów, co wynika wprost z uregulowań § 4a rozporządzenia w sprawie ZFRON.

Wysokość przyznawanej pomocy indywidualnej zależy od sytuacji materialnej i losowej wnioskodawcy. Pomoc indywidualna udzielona ze środków ZFRON może przybrać formę pomocy bezzwrotnej lub nieoprocentowanej pożyczki, na co wskazuje brzmienie § 4 rozporządzenia w sprawie ZFRON. Jednakże nieoprocentowana pożyczka może być w części lub całkowicie umorzona w sytuacji, gdy wykorzystana została w sposób zgodny z przeznaczeniem.

Jednocześnie stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j: Dz. U. z 2022 r., poz. 2647, ze zm.) – ustawa o PIT, świadczenia otrzymywane przez rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, podlegają zwolnieniu z PIT – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 4500 zł (do czerwca 2022 r. było to 3000 zł).

Co istotne, dla skorzystania z przedmiotowego zwolnienia nie jest konieczne składanie przez podatnika żadnego wniosku, gdyż przysługuje ono z mocy prawa. Zwolnienia od PIT dla świadczeń przekazywanych pracownikom z niepełnosprawnościami przez byłych pracodawców nie trzeba też wykazywać w rocznym zeznaniu podatkowym.

Autor: Paweł Kawka, Redaktor WERBEO