Wzrost znaczenia szkół branżowych
Model popularny jeszcze kilka lat temu, mianowicie liceum z maturą i studia wyższe okazał się nieprzystający do realiów rynku pracy. Dla osób, które poświęciły swój czas, zasoby i nierzadko pieniądze na szkolnictwo wyższe nie ma pracy w kierunkach, na których studiowały, dlatego wciąż muszą podejmować pracę poniżej kwalifikacji, a często także wbrew nim. Jednocześnie ze wzrostem absolwentów uczelni wyższych szła degradacja szkolnictwa branżowego, któremu odmawiano prestiżu. Taka sytuacja zaowocowała deficytem rzemieślników i specjalistów na rynku pracy, a nadmiarem pracowników biurowych.
Sytuację tę próbuje odwrócić reforma edukacji z 2019 r. zmieniająca model kształcenia branżowego. Trzyletnie szkoły zawodowe zamieniono na szkoły branżowe I i II stopnia, trwające kolejno 3 i 2 lata. W Polsce mamy 1672 szkół branżowych I stopnia i 226 szkół branżowych II stopnia. Uczniowie decydujący się na kształcenie w szkole branżowej II stopnia zdobywają tytuł technika.
Obecnie szkoły branżowe pozwalają zdobyć dobre wykształcenie i dają gwarancję znalezienia stabilnej pracy na umowę z dobrym wynagrodzeniem. Nic dziwnego, że kształci się w nich coraz więcej osób. Jak podaje GUS w roku szkolnym 2022/2023 było to aż 29 tys. uczniów. Choć wydaje się, że to sporo, liczba absolwentów z kwalifikacjami zawodowymi wciąż jest niewystarczająca w stosunku do liczby ofert pracy i potrzeb pracodawców.
Po jakich szkołach branżowych najłatwiej o pracę?
Jak wynika z badania zleconego przez resort pracy – wciąż najwyższe zapotrzebowanie występuje na specjalistów po szkołach branżowych. Prym wiedzie tu branża budowlana oraz przemysł motoryzacyjny, gdzie na prowadzenie wysuwa się zawód mechanika samochodowego. Do branż z widokiem na świetlaną przyszłość należy także kształcenie na kierunkach związanych z opieką zdrowotną i transportem, elektroenergetyką i metalurgią (technik spawalnictwa). Niezmiennie potrzebni są także specjaliści z dziedziny rachunkowości. Z uwagi na ogromną lukę kadrową nie ma nawet problemu, aby w tych branżach znaleźć zatrudnienie bez doświadczenia. Oferowane są także płatne praktyki i staże zawodowe, a negocjując warunki zatrudnienia, można uzyskać atrakcyjne stawki godzinowe, co przekłada się na wysokie wynagrodzenie.
Lista zawodów deficytowych w Polsce
Co zaskakujące, aż 21 spośród 29 profesji deficytowych w Polsce (ujętych w Barometrze Zawodów) to te, do których uprawnienia i kwalifikacje zdobywa się w szkole branżowej lub w technikum! Szkoły branżowe nie przekreślają szans na kontynuowanie wykształcenie, ale dają możliwość zdobycia niezwykle cennego doświadczenia w pracy od najwcześniejszych lat.
Do zawodów deficytowych w Polsce w 2024 r. zaliczamy profesje takie jak:
- pracownicy służb mundurowych,
- opieka zdrowotna – fizjoterapeuci i masażyści, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej,
- budownictwo – dekarze i blacharze budowlani, cieśle i stolarze budowlani monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, pracownicy robót wykończeniowych, robotnicy budowlani,
- branża ekonomiczno-administracyjna – pracownicy ds. rachunkowości i księgowości, samodzielni księgowi,
- branża drogowa i inżynieryjno-instalacyjna – operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych,
- branża mechaniczna – ślusarze, spawacze, operatorzy obrabiarek skrawających,
- motoryzacja – mechanicy pojazdów samochodowych,
- branża elektroenergetyczna – elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy,
- branża transportu drogowego – kierowcy: autobusów, samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych,
- branża spedycyjno-logistyczna – magazynierzy,
- branża gastronomiczno-turystyczna – kucharze.
Wybór szkoły branżowej
Kształcenie w szkole branżowej lub w technikum wieńczy egzamin państwowy poświadczający kwalifikacje zawodowe. Skład się on z części teoretycznej i praktycznej. Cały system kształcenia w tych szkołach kładzie nacisk na umiejętności, szlifuje rozwiązywanie realnych problemów związanych z pracą w trakcie praktyk i stażu zawodowego. Warto więc przed wyborem poznać miejsca, w których mogą odbywać się zajęcia. Młodzi ludzie nie powinni zapominać o predyspozycjach i własnych zainteresowaniach, bowiem dopiero z połączenia zapotrzebowania rynku pracy i osobistych talentów istnieje szansa na zdobycie poszukiwanego i satysfakcjonującego zawodu.